Een bouwstuk zoals gepresenteerd op de logebijeenkomst van 7-3-2017.

Het was de Dalai Lama die zei: "met spreken kun je alleen de dingen herhalen die je al weet. Luistert en misschien leer je wat nieuws".

Het is ook in dat kader dat wij hier wekelijks bijeenkomen. Door te luisteren, elkaar te leren kennen en daardoor onszelf beter te leren kennen.

En als we dan klaar zijn met de arbeid, worden we door de meester heengezonden om ons in het Westen te doen kennen als vrijmetselaar.  

De reisrichting is van het oosten naar het westen. Maar we kunnen ons in het oosten alleen maar laven aan kennis en inzichten  als wij onze profane inzichten vanuit het westen naar het oosten meenemen.  Hier in de loge kunnen we deze inzichten aanvullen, verrijken, versterken  door ze met elkaar te delen, naar elkaar te luisteren, recombineren met andere wijsheid, kracht en schoonheid  en, niet in de laatste plaats ze te plaatsen in de context van onze symbolen en rituelen.

Laat ik een paar profane voorbeelden geven van wijsheid en schoonheid, die in de maçonnieke context niet hoeven te misstaan:

 

Laat ik beginnen bij

Herman de Coninck, uit Hoop. Gedichten over grenzen (Amnesty International 2016)

 

Winter

Winter. Je ziet weer de bomen

Door het bos, en in dit licht

Is geen licht maar inzicht:

Er is niets nieuws

Zonder de zon.

 

En toch is ook de nacht niet

Uitzichtloos, zo lang er sneeuw ligt

Is het nooit volledig duister, nee

Er is de klaarte van een soort geloof

Dat het nooit helemaal donker wordt.

Zo lang er sneeuw is, is er hoop

 

Mooi hè: er is niets nieuws ZONDER de zon

 

 

En dan Nafiss Nina in dezelfde bundel:

 

Gezegend

Het leven ademt in mijn oor,

Vangt me op als ik val en troost me

Na iedere huilbui.

 

De lach kleurt mijn blik,

Hijst me boven de pijn en fluistert

Briesjes in mijn hart.

 

De hoop sleept me naar voren

Stroomt in mijn aderen en kust me

Wanneer de slaap me verlaat.

 

Ik ben gezegend met de adem

Van het leven, de kleur van

De lach en de hoop.

 

Ik ben gelukkig.

 

 

 

En om de drieslag compleet te maken, een gedicht van Huub Oosterhuis:

 

WOORD DAT RUIMTE SCHEPT

 

Woord dat ruimte schept,

toekomst wijd licht land,

 

waar gerechtigheid

als rivieren stroomt,

 

waar een wijnstok bloeit

tegen de klippen op,

 

even is het waar

en dan is het weg.

 

Toon mij niet vergeefs

wat mijn ziel verlangt,

geef dat ik volhard

in uw vergezicht.

 

Ik hoop dat u het met mij eens bent, dat dit mooie bouwstenen zijn. Maar welke profane bouwstenen vinden gemakkelijk een goede plek in de tempel van Salomon  en welke passen daar minder goed in? Ik denk zelf niet dat daar regels en richtlijnen voor te geven zijn.  Het zal zelfs door de eeuwen heen en in verschillende landen anders kunnen zijn. Maar toch kunnen we er misschien wel ìets over zeggen.

Susan Blackmore schreef in 1999 het boek The Meme Machine. Daarin beschrijft zij hoe ideeën en kennis (memes genoemd) een belangrijke rol spelen in het ontstaan van de moderne samenleving,  in de religie  en zelfs in de evolutie van de mensheid.  Ideeën worden volgens haar net zo verspreid als genen. Het verspreiden van ideeën kan grote gevolgen hebben. Als u daar meer over wilt weten, adviseer ik u het boek te lezen.

Voor dit bouwstuk is van belang dat succesvolle ideeën drie karakteristieken hebben: schoonheid, waarheid en altruïsme. Juist als ideeën die karakteristieken hebben, worden ze makkelijker gekopieerd. De gedichten, die ik zojuist voordroeg, zijn een voorbeeld van schoonheid. Het is natuurlijk veel leuker en aantrekkelijker om deze ideeën door te vertellen dan ideeën zonder schoonheid. Persoonlijk onthoud ik ze ook langer en hebben ze meer kans op kopieëren en dus overleven.

Ideeën die waar zijn, zijn nuttig en zullen ook langer overleven in de memenvijver. Al is het maar, omdat de houder van een idee door het nut een grotere kans op overleven heeft. En dus meer tijd heeft om het idee door te vertellen.  Maar ook ideeën waarvan de waarheid en onwaarheid niet vastgesteld kunnen worden, zoals religie en samenzweringstheorieën maken een goede kans gekopieerd te worden.

Het idee van altruïsme is dat altruïstische mensen meer vrienden hebben. Daardoor hebben zij meer kansen om hun altruïstische ideeën te verspreiden. Ze kunnen het vaker en aan meer mensen doorvertellen.  Ook altruïstische ideeën hebben dus een goede kan op overleving.

Het is dus niet zo gek dat veel religies gebaseerd zijn op een idealistisch beeld van een hiernamaals. Zeker als een vroom en zedenrijk leven  een voorwaarde is voor toetreding tot het hiernamaals. Het is een troostrijke en dus mooie gedachte. De waarheid ervan is niet te weerleggen. En het appelleert aan altruïsme. En doen we hier in de loge niet precies hetzelfde? Zoeken naar waarheid,  werken aan schoonheid  en dat alles in een wereldwijde broederschap.

Broeder Ronald Emons haalt in Toth 20163 een gedichtje van Annie MG Schmidt aan, met als titel Hendrik de Haan uit Koog aan de Zaan. 

Dag, mevrouw van Voort

hebt u 't al gehoord

Hendrik Haan

uit Koog aan de Zaan

heeft de kraan open laten staan

Uren uren stond ie open

Heel de keuken ondergelopen

Denkt u toch eens even!

En 't zeil was net gewreven

Tsss, tss

 

Dag, mevrouw van Doren

moet u toch eens horen

Hendrik Haan 

uit Koog aan de Zaan

heeft de kraan open laten staan

zeven dagen stond ie open

Heel het huis is ondergelopen

Denkt u toch eens even!

alle meubels dreven

 

Dag, mevrouw van Wal

Weet u het nieuwtje al?

Hendrik Haan

uit Koog aan de Zaan

heeft de kraan open laten staan

Zeven weken stond ie open

Heel de straat is ondergelopen

Denkt u toch eens even!

Alle auto's dreven

 

Dag, mevrouw Verkamp

weet u 't van de ramp?

Hendrik Haan

uit Koog aan de Zaan

heeft de kraan open laten staan

Zeven maanden stond ie open

Heel de stad is ondergelopen

Nou denkt u toch eens even!

Niemand meer in leven

Allemaal verzopen.

 

Kijk, wie komt daar aan?

Hendrik Haan

uit Koog aan de Zaan

Hendrik hoe is 't gegaan?

Had je de kraan open laten staan?

 

O, zei Hendrik, het was maar even

Het hele verhaal is overdreven

De keukenmat

een tikkie nat

onverwijld

opgedweild

zó gebeurd, zó gedaan,

zei Hendrik Haan

 

Alle dames gingen vlug

teleurgesteld naar huis terug.

Ah, dat is alles

 

En zo zie je maar, het verhaal over Hendrik wordt mooier en mooier en steeds aantrekkelijker om te delen, totdat iemand de onwaarheid ervan achterhaald.

Overigens haalt broeder Emons het gedicht aan om te waarschuwen voor het kopiëren van een speciaal soort memes,  namelijk memes die verhalen of ontboezemingen, die broeders binnen de getande rand doen. Buiten de beslotenheid van de loge en met een slecht kopieerproces, kunnen het gevaarlijke verhalen worden.

Verplaatsing van een meme van het ene naar het andere domein doet niets af aan de kracht van een meme. Meestal wordt deze alleen maar sterker. Er dient dan wel een transformatie van de meme of een toelichting te worden toegevoegd.

Een mooi voorbeeld is de transformatie van het meme van de verkondiging van de geboorte van Jezus aan de herders net buiten Bethlehem. In het blad Verus, een kennisinstituut in het onderwijs, stond als nieuwjaarsgroet een artikel hierover  met als titel "Kerst voor tokkies: van angstmens naar hoopmens".  De boodschap van de engelen aan de herders wordt vertaald naar een boodschap van de leiders van een land aan de tokkies.  Het gaat als volgt:

Het verhaal begint met de uitstraling van de boodschapper. Als hij zijn boodschap wil doen landen, moet het de geadresseerden onmiddellijk duidelijk zijn dat hij hier niet staat ter meerdere eer en glorie van zichzelf.

 

En dan zijn boodschap:

"Vreest niet!" - hij erkent hun angst maar bevestigt die niet. In tegenstelling tot sommige boodschappers van vandaag. Maar met simpelweg verkondigen dat we niet bang hoeven te zijn, komt hij er natuurlijk niet. Hij moet ons aanspreken op ons verlangen. Vandaar: 

"want zie, ik kondig u aan: grote vreugde". Dat kunnen die tokkies wel gebruiken. Want hoeveel vreugde heb je nog in je leven als dat wordt beheerst door angst, als alles lijkt te zijn misgelopen en je niet anders verwacht dan dat het allemaal nóg minder zal worden, voor jouzelf en zeker voor je kinderen. Waar beleef je dan vreugde aan, afgezien van de verdovende vreugde van kopen en amuseren? Als dat eens waar was: "grote vreugde"…

"…die voor heel de gemeenschap wezen zal" - Dat is toch ook wat we eigenlijk willen: dat niet één iemand of een kleine groep grote vreugde ten deel valt, maar dat we er allemaal in delen. En nee, het is niet alleen voor een kleine elite, maar ook voor jullie.

"voor u is heden geboren een redder…" Nu komt het hoge woord eruit: wat ons wordt aangekondigd, is niet minder dan onze redding. Nu begint het misschien door te dringen: als we die grote vreugde voor iedereen willen beleven, moeten we gered worden. Van onze angst, van onze hopeloosheid, van onze vertroebelde blik. Maar wie van zichzelf zegt dat hij mij kort redden, wordt niet zo snel geloofd. Het is maar goed dat hier een boodschapper staat die duidelijk niet voor zichzelf bezig is….

"…dit is u een teken: ge zult vinden een zuigeling in doeken gewikkeld en liggend in een kribbe!" Als ons een reder was beloofd, die ons met vertoon van macht en status zou komen bevrijden, zouden we dat dan geloofwaardig gevonden hebben? Waarschijnlijk niet - zulke beloften hebben we vaker gehoord. Maar hier wordt ons voorgespiegeld dat redding dichtbij te vinden is, in onze eigen context; dat in ons eigen dagelijkse leven sporen van nieuw leven te vinden zijn.

Met deze boodschap de omslag maken van een angstmens naar een hoopmens, dat is wel veel gevraagd. Daarom krijgt de boodschapper de steun van een heel leger engelen, die nog eens benadrukt aan wie we deze boodschap te danken hebben -aan "God in de hoge" of het ordenend principe, zo u wilt- en waar die op neerkomt - "vrede op aarde", of schoonheid als u vrijmetselaar zou zijn.

De herders zijn in ieder geval nieuwsgierig genoeg geworden om te gaan kijken. "Laten wij tot Bethlehem gaan" zeggen ze tegen elkaar. Eigenlijk staat er: "Laten we er doorheen gaat, tot bij Bethlehem". Waar doorheen? Door hun angst, hun moedeloosheid, hun cynisme. Op hen komt het aan. Leuk om te weten is dat Bethlehem "broodhuis" betekent. En brood staat in de bijbel meermalen symbool voor geestelijk voedsel. De herders gaan dus door hun angst heen naar een plek waar geestelijk voedsel te vinden is.

 Tot zover het verhaal uit Verus

Nog een ander voorbeeld van profane inzichten, die in de loge gebruikt kunnen worden. Deze keer van mijn eigen hand. De vraag is: "Wat is pech?" Het is een vraag die in het politieke debat vaak terug komt om onderscheid te maken tussen " eigen schuld" en "recht op solidariteit". Maar bestaat pech wel? Er zijn zat mensen die in een rolstoel terecht komen of ontslagen worden en daar gelukkiger uitkomen. Pech dus is iets dat gebeurt en waar iemand negatieve emoties bij heeft. De keerzijde is geluk, in de betekenis van mazzel, en betekent dus iets dat gebeurt en positieve emoties oproept. Er zijn zat mensen die een hoofdprijs in de loterij gewonnen hebben en daar ongelukkiger uitgekomen zijn. 

Het verschil tussen pech en geluk is dus de emotie. Maar emoties zijn subjectief. Ze komen uit de persoon en zijn dus individualistisch. Emoties zijn ook niet rationeel en daarmee niet gebonden aan regels en wetten. Voor emoties kun je geen beleid maken. En dat maakt concepten als solidariteit, eigen verantwoordelijkheid en eigen schuld zo lastig. Dit is ook een belangrijke reden waarom Op U Komt Het Aan, Ken U Zelve en Oordeelt Niet, voor mij zulke sterke maçonnieke memes zijn.

Achtbare meester, waarde broeders, zo ziet u dat de reis tussen oost en west een tweerichtingsweg is. De wijsheid, kracht en schoonheid stroomt niet alleen van oost naar west, maar evengoed van west naar oost. Laat ons in gedachten houden dat als wij van het oosten naar het westen reizen, wij ons daarbij laten kennen als vrijmetselaar. Laten we dan ook in gedachten houden dat als wij van het westen naar het oosten reizen, wij ons daarbij doen kennen als vrij man van goede naam.

Ethische ontplooiing
De Vrijmetselarij is een ethisch gericht genootschap dat zowel de individuele persoonlijkheid als de gemeenschap op een hoger geestelijk en zedelijk plan wil brengen. Centraal staan verdraagzaamheid, de erkenning van het recht van ieder om zelfstandig te zoeken naar waarheid, het vertrouwen in de maakbaarheid van een betere samenleving en het streven naar individuele zelfontplooiing.

Engelse oorsprong
De Vrijmetselarij is omstreeks 1717 in Londen ontstaan. Bij de oprichting waren met name de anglicaanse geestelijke John Theophile Desaguliers en de presbyteriaanse dominee James Anderson betrokken. Desaguliers, zoon van een naar Engeland gevluchte hugenotenpredikant, was secretaris van de Royal Society en een intimus van de beroemde natuurfilosoof en theoloog Sir Isaac Newton. Anderson publiceerde in 1723 de Constitutions. Deze constituties worden nog altijd door vrijmetselaars in de hele wereld als grondslag erkend.


Initiatie vrijmetselaars in 18e eeuw (foto: publiek domein)

Loges en graden
De ideeën van de Verlichting zijn in de achttiende eeuw met name via de zogeheten loges verbreid. Loge, afkomstig van het Engelse woord lodge, betekent onder meer ?hut? of ?huisje?, en verwijst naar de plaats waar in de middeleeuwen bouwlieden samenkwamen. De Vrijmetselarij ontleent namelijk haar symbolen en tradities aan de middeleeuwse bouwcorporaties. Van de middeleeuwse kathedralenbouwers werd de naam ?vrijmetselaars? overgenomen. In de ?werkplaats? van de loge arbeidt een ieder in gezamenlijk verband aan de ?ruwe steen?; de wereld en het leven worden gezien als een ?te voltooien bouwwerk?. Daarbij is, zoals in de bouwwereld, hiërarchie van wezenlijk belang. Dat vertaalt zich bijvoorbeeld in de volgende inwijdingsgraden: leerling-vrijmetselaar, gezel-vrijmetselaar en meester-vrijmetselaar.

Geheimhouding
Net als de middeleeuwse kathedralenbouwers laten vrijmetselaars alleen ingewijden in de werkplaats toe: de rituelen zijn namelijk een ?ernstig spel? dat alleen in een sfeer van vertrouwen en vriendschap tot zijn recht kan komen. Geheimhouding is daarbij van groot belang. Door de sfeer van geheimhouding in en rond de loges kon bij buitenstaanders het beeld ontstaan van een geheimzinnig en soms sinister genootschap.

Deïsme
De Vrijmetselarij is geen kerkgenootschap: ze verkondigt geen leer en biedt geen eigen exclusieve ideologie naast de bestaande godsdienstige, wijsgerige en politieke wereldbeschouwingen. Wel aanvaarden vrijmetselaars de ?Opperbouwmeester des Heelals? als hoogste symbool; de oprichters hadden derhalve een deïstische formulering voor ogen. Deïsme is de stroming die God als de aandrijver van het heelal beschouwt, maar niet als de Schepper die de kosmos continu bestuurt en in standhoudt. In deze deïstische kosmologie kunnen ook niet-christenen zich in herkennen.

Vaticaanse verwerping
Omdat het deïsme van de vrijmetselaars in strijd is met de christelijke scheppingsleer heeft het pauselijk leergezag sinds 1738 zich herhaaldelijk afkeurend over de vrijmetselarij uitgelaten. Een andere reden voor de Vaticaanse verwerping van de Vrijmetselarij is het antidogmatisme van de loges, wat religieuze onverschilligheid zou aanmoedigen.


Beroemde vrijmetselaars: vlnr. Voltaire (1694-1778), George Washington (1732-1799), Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791); foto's publiek domein

Gemythologiseerde oorsprong
Bij het ?rituele spel? van de vrijmetselaars hoort een gemythologiseerd verhaal over de ?oorsprong? van de Vrijmetselarij. Reeds in de achttiende eeuw maar vooral ook in de tijd van de Romantiek ging een aantal vrijmetselaars naar ?bewijzen? van een rijke geschiedenis zoeken. Toen de loges zich midden achttiende eeuw op het continent verbreidden, raakte met name de adel er in geïnteresseerd. In Frankrijk en Duitsland vond de aristocratie de connotatie met het ?bouwvak? niet bij haar stand passend; ze gaf de voorkeur aan een meer ?ridderlijke? voorgeschiedenis. Die meende men weldra gevonden te hebben in de Orde van de Tempeliers: na de opheffing van die Orde in 1312 zouden gevluchte tempelridders in Schotland vrijmetselaarsloges hebben gesticht om de ?Oosterse wijsheid? die ze in het Heilig Land hadden opgedaan veilig te stellen. Het spreekt vanzelf dat die mythe door sommigen ook werd aangegrepen om de loges een meer ?christelijk? karakter te geven.

Graden van inwijding
In de loop der tijd zijn diverse nieuwe ritualen en graden bedacht, ter aanvulling van de drie graden die aan de bouwcorporaties waren ontleend (leerling, gezel en meester). In de zogeheten ?hogere graden? zijn op kunstige wijze ?uitgevonden tradities? verwerkt, waarin vooral het esoterisch gedachtegoed van de Renaissance is terug te vinden: hermetisme, alchemie en kabbalistiek. Later kwam daar ook de symboliek van de oude Egyptenaren bij. Buitenstaanders, maar ook menige vrijmetselaar, gingen geloven dat in de loge inderdaad de ?Oude Wijsheid? bewaard is gebleven. Zelfs het ?geheim? van de Katharen zou langs die weg zijn doorgegeven.

Nederland
Reeds vanaf 1734 verbreidde de Vrijmetselarij zich ook in Nederland. In 1756 stichtten de toenmalige twaalf loges een autonome (?soevereine?) Grootloge der Verenigde Nederlanden, waarvan de huidige Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden de voortzetting is. Vanaf het begin traden hier ook enkele katholieken en joden tot de loge toe. Pas sinds de laatste halve eeuw is het aantal katholieke vrijmetselaars in Nederland sterk toegenomen.

Vaticaans offensief
De pauselijke verboden sorteerden in de achttiende eeuw nauwelijks effect; in de katholieke landen werden ook bisschoppen en abten lid van de loge. In de negentiende eeuw werd door het Vaticaan een waar offensief tegen de Vrijmetselarij ingezet. Tot na de Tweede Wereldoorlog bleef de echo daarvan ook in de katholieke pers in Nederland doorklinken, maar vergeleken bij België en Frankrijk - om van de totalitaire regimes in Duitsland en Italië nog maar te zwijgen - heeft het antimaçonnisme (de anti-Vrijmetselarij) hier weinig vat gekregen op de publieke opinie. De katholieke geestelijkheid in ons land kreeg in haar opleiding overigens een zeer gebrekkig beeld van de Vrijmetselarij mee. Vooroordelen bij de clerus bleven hier nog lang een rol spelen. Pas in de jaren ?70 van de vorige eeuw kwam daar verandering in, en traden in sommige loges ook rk-priesters in.

Verklaring van Ratzinger
Ofschoon de houding van de RK-Kerk jegens de Vrijmetselarij sinds het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) enigszins is bijgesteld, is het katholieken strikt genomen niet toegestaan lid van een loge te zijn. In L?Osservatore Romano van 26 november 1983 liet de toenmalige Prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal Joseph Ratzinger (de latere paus Benedictus XVI), in een officiële Verklaring weten dat de beginselen van de Vrijmetselarij onverenigbaar zijn met de leer van de Kerk; een katholiek die lid is van een loge ?verkeert in een staat van ernstige zonde en mag de Heilige Communie niet ontvangen?.

Kerkelijk wetboek 1983
De datum van Ratzingers verklaring was niet toevallig gekozen: daags daarop werd namelijk door paus Johannes Paulus II de nieuwe Codex van Canoniek Recht (Kerkelijk Wetboek) gepubliceerd, en anders dan in het ?oude? wetboek van 1917 wordt daarin helemaal niets over de Vrijmetselarij gezegd. In canon 1374 van de nieuwe codex staat slechts dit: ?Wie lid wordt van een vereniging die tegen de Kerk ageert, dient met een rechtvaardige straf gestraft te worden; wie echter een dergelijke vereniging bevordert of er leiding aan geeft, dient met een interdict [kerkelijke schorsing of verbod] gestraft te worden.? Ratzinger lijkt dus op de valreep nog een amendement te hebben willen inlassen.

Excommunicatie
In de codex van 1917 werd in canon 2335 de Vrijmetselarij wél genoemd, maar toch ook al met een duidelijke restrictie: excommunicatie, de hoogste kerkelijke straf, gold uitsluitend voor vrijmetselaren die lid waren van een tegen de Kerk samenzwerende organisatie. Kennelijk was de Romeinse Curie er toen al van overtuigd dat lang niet álle loges onder die noemer vallen. Tot dan toe hadden pauselijke bullen en encyclieken, en met name dan de encycliek Humanum Genus (1884) van paus Leo XIII, alle vrijmetselaars over één kam geschoren. Rond 1900 was echter op initiatief van enkele jezuïeten een dialoog op gang gekomen met de Vrijmetselarij in de noordelijke landen, met als gevolg dat Rome bereid en in staat bleek het kaf van het koren te scheiden.

Aggiornamento
In België, Frankrijk en Italië hadden sinds het midden van de 19e eeuw de loges zich heftig tegen het monopolie van de Katholieke Kerk op het terrein van onderwijs en zorg gekeerd; ze waren van de weeromstuit in antiklerikalisme en vrijdenkerij terechtgekomen. Aangezien ze braken met de regel dat in de loge niet aan politiek mag worden gedaan, hadden ze zich vervreemd van de ?regelmatige? vrijmetselaarsloges in Noord-Europa en Amerika. Geleidelijk aan zijn overigens de mediterrane loges minder ?kerkvijandig? geworden. Op het Tweede Vaticaanse Concilie drongen daarom bisschoppen uit alle windstreken erop aan katholieken die lid van een loge zijn pastoraal te bejegenen. Dat het Kerkelijk Wetboek van 1983 de Vrijmetselarij niet meer noemt, is geheel in de geest van het Aggiornamento van Vaticanum II.

Aartsbisdom Los Angeles
Met zijn Verklaring van 26 november 1983 distantieerde kardinaal Ratzinger zich, pikant genoeg, van het beleid van zijn voorganger als prefect van de Vaticaanse geloofscongregatie, kardinaal Seper. Die had in 1973 geschreven dat de bisschoppen het beste zelf kunnen beoordelen of de Vrijmetselarij in hun omgeving van dien aard is dat ze aan katholieken ontraden moet worden: de betreffende canon van 1917 bood hun daartoe immers alle ruimte. Aan die stelregel zijn veel bisschoppen trouwens ondanks Ratzingers interventie blijven vasthouden. In 2000 gaf bijvoorbeeld in Amerika de aartsbisschop van Los Angeles, kardinaal Mahoney te kennen dat in de Verenigde Staten een praktiserende katholiek ?waarschijnlijk wel lid van een loge mag zijn?. Het aartsbisdom achtte het namelijk onwaarschijnlijk dat de lokale loges binnen het aartsdiocees Los Angeles een antikatholieke ideologie aanhangen.

De redactie dankt prof. dr. Ton van de Sande voor zijn bijdrage aan bovenstaand artikel. Van de Sande is bijzonder hoogleraar ?Vrijmetselarij als geestelijke stroming en sociaal-cultureel Europees verschijnsel? aan de Faculteit der Godgeleerdheid van de Universiteit Leiden

The Wisdom Of Socrates !


In ancient Greece (469 - 399 BC), Socrates was widely lauded for his wisdom.

One day an acquaintance ran up to him excitedly and said, "Socrates,
do you know what I just heard about Diogenes?"

"Wait a moment," Socrates replied, "Before you tell me I'd like you to
pass a little test. It's called the Triple Filter Test."
'Triple filter?" asked the acquaintance.

"That's right," Socrates continued, "Before you talk to me about
Diogenes let's take a moment to filter what you're going to say. The
first filter is Truth. Have you made absolutely sure that what you are
about to tell me is true?"

"No," the man said, "Actually I just heard about it."

"All right," said Socrates, "So you don't really know if it's true or
not. Now let's try the second filter, the filter of Goodness. Is what
you are about to tell me about Diogenes something good?"

"No, on the contrary..."

"So," Socrates continued, "You want to tell me something about
Diogenes that may be bad, even though you're not certain it's true?"

The man shrugged, a little embarrassed. Socrates continued, "You may
still pass the test though, because there is a third filter, the
filter of Usefulness. Is what you want to tell me about Diogenes going
to be useful to me?"

"No, not really."

"Well," concluded Socrates, "If what you want to tell me is neither
True nor Good nor even Useful, why tell it to me or anyone at all?"
The man was bewildered and ashamed. This is an example of why Socrates
was a great philosopher and held in such high esteem.

It also explains why Socrates never found out that Diogenes was having an affair with his wife.

 

Lost Generation by Jonathan Reed